BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ
Bilişsel davranışçı terapi (BDT) Aaron Beck tarafından geliştirilmiş, birçok psikolojik ve psikiyatrik bozukluğun tedavisinde kullanılan etkililiği kanıtlanmış bir psikoterapi yöntemidir. Kişinin duygu, düşünce ve davranışlarını olumlu yönde değiştirmeye dayanan bir terapi yöntemidir.
Bilişsel davranışçı terapiye göre yaşanan duygusal zorlanmalar kişinin kendisini, dünyasını ve geleceğini yanlış algılaması ve ön yargılı bir şekilde olumsuz değerlendirmesinden kaynaklanmaktadır. Bu algılama biçimi çocukluktan itibaren yaşanan deneyimler sonucunda yerleşmiş örüntülerdir.
Bilişsel davranışçı terapi kişinin yaşantılarına algılama ve yorumlama biçimini duyguları, düşünceleri ve eylemleri üzerinde önemli bir etkisinin olduğu varsayımına dayalıdır. Temel olarak olayların kendisinden çok algılama ve yorumlama şeklinde önem verir; kişilerin bilişsel süreçleri ve olayları algılaması, değerlendirilmesi ile aralarındaki ilişkiyi tanımlamayarak kişinin değişen ve zaman zaman önüne engeller çıkaran çevresine uyum göstermesini sağlar.
Bilişsel davranışçı terapide amaç, çocukluktan itibaren yerleşmiş algılama ve değerlendirme kalıplarının değiştirilmesi, farklı açıklamalar kazanılması ve kişinin kendisine, dünyaya ve geleceğe bakış açısının daha esnek olmasını sağlamaktır. Terapist hastanın duygularını ve düşüncelerini fark etmesine, incelemesini ve değişiklikler yapmasını sağlar.
Bilişsel davranışçı terapide terapist ve danışan eşit şekilde aktif olarak ve işbirliği içinde çalışırlar. Değiştirilmek istenen düşünceler ve davranışlara ortak bir şekilde karar verilir. Kişinin süreç içerisinde aktif olması ile terapi de hedeflenen en önemli amaçlarından biri süreç içerisinde kullanılan teknikleri kalıcı bir hale getirmek ve kişinin terapisi desteği olmadan da bu teknikleri hayatında uygulayabiliyor olması ve çözüm becerilerini geliştirmektir.
Kaynakça
Greenbergr, D., & Padesky, C. A. (2022). Evinizdeki Terapist. İstanbuL: Altın Kitaplar Yayınevi .
Öztürk, O., & Uluşahin, A. (2023). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri.
Türkçapar, H. (2017). Bilişsel Terapi. E. Köroğlu içinde, Psikoterapi Yöntemleri: Kuramlar ve Uygulama Yönergeleri (s. 137-203). Ankara: HYB Basım Yayın.
