Ebeveyn – Çocuk İlişkisi
Ebeveyn çocuk ilişkisi; ebeveynle çocuk arasındaki bağlar, sevgi ve karşılıklı etkileşimleri içeren bir ilişkidir. Yalnızca kalıtsal bir bağ ile tanımlanamayacak kadar kapsamlı bir ilişkidir.
Ebeveyn ve çocuk ilişkisi, ebeveynle çocuk arasında duygusal bağlılık, aidiyet duygusu ve sosyal etkileşimleri içeren kapsamlı ve karmaşık bir ilişkidir. Ebeveyn çocuk ilişkisinin ne kadar sağlıklı, olumlu ve destekleyici olduğu çocuğun gelişimi için çok önemlidir. Çünkü ebeveyn çocuk ilişkisi erken çocuk gelişiminin temelini atar. Aynı zamanda çocuğun bilişsel, duygusal, dil, sosyal ve fiziksel gelişimine yön vermektedir.
Ebeveyn – çocuk ilişkisinin etkilendiği birçok faktör vardır. Bunlar; ebeveynlerin kişilik özellikleri, ebeveynlerin kendi ebeveynleri ile olan ebeveyn – çocuk ilişkisi, anne – baba arasındaki ilişki, çocukların mizacı ve ebeveynlik stilleri bu faktörlerden bazılarıdır.
Olumlu ve Destekleyici Ebeveyn – Çocuk İlişkisinin Etkileri
Ebeveyn–çocuk ilişkisi başarıyı, benlik gelişimini, kendilik değerini, ait olma duygusunu yani çocuğun bilişsel, duygusal, fiziksel, sosyal ve dil gelişimini olumlu yönde etkiler.
- Güçlü bir ebeveyn çocuk ilişkisinin içerisindeki çocukların özalgıları olumlu yönde gelişmektedir. Yani özsaygısı, özgüveni ve öz yeterlilik duyguları güçlü olur.
- Ebeveyn çocuk arasındaki açık ve samimi iletişim çocuğun kendini ifade etme becerilerini geliştirir dolayısıyla ebeveyniyle güvenli ve güçlü bir ilişki içerisindeki çocukların sosyal becerileri olumlu yönde gelişir. Daha olumlu sosyal ilişkiler kurabilir, şu anki durumda ve ileride yetişkinlik hayatında mutlu ve sağlıklı ilişkiler kurabilir.
- Zor durumlarda ve kriz anlarında duygularını daha sağlıklı bir şekilde düzenlemeyi öğrenirler.
- Dil gelişimi olumlu yönde desteklenir.
- Çocuğun karar verme becerileri daha güçlü ve sağlam olur. Çocuklar ebeveynleri ile pozitif bir ilişki kurduğunda daha güçlü problem çözme becerileri kazanırlar.
- Çocuğun günlük yaşamına sağlıklı ebeveyn katılımı, daha iyi akademik becerilerin temelini oluşturur.
- Çocuğun iyimser ve kendine güvenen sosyal davranışlar sergilemesine yardımcı olur.
- Ebeveynlerinin nasıl etkili bir biçimde iletişimde bulunduğunu, nasıl bireylerle uzlaştığını ve çözüme nasıl ulaştığını gözlemleyen çocuklar ebeveynlerini rol ve model olarak benimseyebilir, böylece kendi duygularını yönetebilecek ve çevresi ile etkili iletişim kurabilme yetkinliğe sahip olabilirler.
Olumlu Ebeveyn-Çocuk İlişkisi İçin Neler Yapılmalı?
- Çocuğunuz ile kaliteli vakit geçirin: Çocuğunuz ile vakit geçirirken tek odağınız çocuk olsun. Teknolojiyi ve dikkat dağıtıcı şeyleri ortadan kaldırın ve birlikte kaliteli zaman geçirin. Özellikle birden fazla çocuğunuz varsa, her biriyle bireysel zaman geçirmeye özen gösterin. Kaliteli bireysel vakit geçirmek, çocuğunuzla bağınızı güçlendirebilir, özgüvenlerini geliştirir ve değerli olduklarını bilmelerini sağlar. Çocuğunuzla vakit geçirirken bu vaktin kalitesini belirleyen en önemli nokta ebeveynin bütün dikkatinin çocukta olması ve birlikte bir etkileşim içerisinde olmalarıdır.
- Çocuğunuz ile konuşun: Çocuğunuzla konuşmak için zaman ayırın, günde 10 dakika bile olsa iyi bir iletişim kurmak çocuğunuz iletişim becerilerini ve sosyal becerilerini olumlu yönde destekler. Aynı zamanda ebeveyninin kendisi ile karşılıklı ve aktif bir iletişimin içerisinde olması çocuğunuz özgüvenini de geliştirecektir.
- Dinleyin ve empati kurun: Çocuğunuz ile iletişim kurarken temel noktalardan birisi çocuğunuzu aktif dinlemektir. Çocuğunuz sizinle konuşurken sadece onu dinleyin, elinizdeki bütün işleri bırakın. Bu sayede çocuğunuzu aktif bir şekilde dinleyebilir ve onu daha iyi anlayabilirsiniz.
- Duyguları konuşun: Çocuğunuzun duygularını onaylayın, anladığınızı gösterin ve sorun olduğunda ona yardım etmek için orada olduğunuzdan emin olmasını sağlayın. Çocukları duyguları yaşları ilerledikçe öğrenirler ve aynı zamanda yaşları ilerledikçe daha farklı duygular olduğunu da öğrenirler. Bu öğrenme sürecinde onlara yardımcı olun, duygularını anlayın ve isimlendirin.
- Birlikte oynamak:Çocuk gelişimi için oyun çok önemlidir. Küçük çocuklar oyunun gücü ile birçok beceri geliştirebilirler. Eğlenceli olması ve çocuğunuzla ilişkinizi geliştirmenize yardımcı olmasının yanı sıra, çocukların dil becerilerine, duygularına, yaratıcılıklarına ve sosyal becerilerine de yardımcı olabilir.
- Sağlıklı sınırlar koyun: Tutarlı ve net sınırlar her zaman hayatınızda olsun.
- Çocuğunuzla rutinler oluşturun: Dengeli ve düzenli bir ev yaşamı çocuğunuzun kendisini güvende hissetmesini sağlayacaktır. Birlikte kahvaltı yapmak, yemek yemek, okula birlikte gitmek, akşamları oyun oynamak, uykuya hazırlanmak gibi rutinler oluşturun.
- Çocuğunuza rehberlik edin: Çocuğunuzun kriz anlarında anlamalarına ve çözüm bulmasına yardım ve rehberlik edin.
- Rol model olun: İyi bir rol modeli olun ve onlara kendi eylemlerinizle nasıl davranacağınızı gösterin. Çocuklarınızla birlikte çözüm bulmak için çalıştığınızda, zorluklarla nasıl başa çıkılacağını uygun bir şekilde öğrenirler.
- Çocuğuna onu sevdiğinizi söyleyin: Çocuğunuza sürekli ona değer verdiğinizi ve onu sevdiğinizi sözlü ifadelerle ve davranışlarınızla ifade edin.
