Çocuklar Ne Zaman Psikolojik Desteğe İhtiyaç Duyar?

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre kendi içinde bebeklik, ergenlik gibi farklı dönemlere ayrılmakla beraber 0-18 yaş arası her birey çocuktur. Çocukluk; fiziksel, ruhsal, bilişsel ve sosyal gelişimin bütüncül olarak devam ettiği bir süreçtir. Gelişim süreci içerisinde yaş dönemlerine göre beklenen belirli değişimler olmakla birlikte her çocuk biriciktir ve kendi gelişim çizgisinde ilerler.

Çocuklar psikolojik temelli sorunlar yaşadıklarında yetişkinler gibi tepki vermezler. Her çocuk yaşadığı stresli olaylar karşısında farklı tepkiler vermektedir ve bazen bu tepkileri anlamak zordur. Çocukları iyi gözlemlemek vaktinde destek almak ve müdahale etmek için oldukça önemlidir.

Çocuklar kendilerini ifade edebilmek için yetişkinlerden farklı olarak dili kullanmaktan çok eylemleri kullanırlar. Çocukların yaşadıklarını, düşüncelerini ve duygularını anlatmak için kullandıkları en temel yol oyundur. Oyunlar çocuğun yaşına ve gelişimine göre değişmekle birlikte temelde dolaylı yollarla anlatırlar. Anlatamadıkları noktalarda ise davranış ve gelişimlerinde ki aksaklıklarla da kendini gösterebilmektedir.

Çocuklarda görülen psikolojik ve davranışsal problemleri pek çok faktörün etkisi olabilir. Genetik yapıya bağlı gelişim anormalleri, bilişsel gelişim ve dikkat sorunları gibi nörolojik problemler veya çevresel etmenlerden etkilenme gibi faktörleri sayabiliriz.

Örneğin stresli yaşam olayları, aile içi şiddet, boşanma, ebeveynlerin yaşadığı psikolojik problemler, deprem, bir yakınını kaybetme gibi travmatik yaşam olayları sonucunda çocukların psikolojik desteğe ihtiyacı olabilir.

Her çocuk stresli yaşam olaylarına farklı tepkiler vermekle birlikte psikolojik desteğe ihtiyacı olup olmadığını anlamanın belirli belirtileri mevcuttur. Çocuğunuzun profesyonel desteğe ihtiyacı olduğunu anlamanın en temel faktörü çocuğun daha önceden verdiği tepkilerden ve davranışlarından farklı davranışlar sergilemesidir.

Örneğin okula gitmekte sorun yaşamayan bir çocuk okula gitmek istememeye başlarsa bu noktada okulda yaşadığı bir olay olduğu düşünülebilir.

Çocuğunuz da aşağıdaki sorunları gözlemliyorsanız bir çocuk ve ergen psikoloğu / psikiyatristinden uzman görüşü almanız faydalı olacaktır.

• Gelişim basamaklarında yaşanan aksaklıklar; yaşından beklenen zihinsel, motor ve iletişim becerilerini göstermemesi
• Konuşma bozuklukları; Geç konuşma
• Kekemelik
• Okula uyum sorunları
• Davranışsal problemler; yalan söyleme, evden/okuldan kaçma, şiddet gibi
• Tikler
• Yeme sorunları
• Uyku sorunları
• Parmak emme
• Dikkat sorunları
• Akademik başarı sorunları
• Takıntılar
• Gece veya gündüz idrar kaçırma
• Yoğun ve sık yaşanan korku ve kaygı
• İçine kapanma, dışarı çıkmama
• Mutsuzluk ve gerginlik
• Kendine zarar verme davranışları