Psikolojinin Bedene Yansıması
Zihin ve beden bir bütündür ve zihnimiz fiziksel sağlık üzerinde, fiziksel sağlığımızda zihin üzerinde etkilidir. Psikoloji ve beden birbirini etkiler yani zihnimiz hasta olmasak da bize hasta olduğumuzu inandırabilir veya psikolojik durumumuz fiziksel hastalıklardan etkilenebilir.
Dünya Sağlık Örgütü sağlığı, beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyi olma durumu olarak tanımlamıştır. Sağlıklı olma çok boyutlu bir durumdur ve içerisinde birbirilerini etkileyen faktörleri barındırır.
Üzücü yaşam olayları nedeniyle bastırılan duygular strese ve bağışıklık sisteminde zayıflamaya sebep olabilir; bu duyguların rahat bir şekilde ifade edilmesi ise fiziksel aktivitenin yavaşlamasını ve bağışıklığın güçlenmesini sağladığını araştırmalar göstermiştir.
Bedensel belirti bozuklukları, bir diğer adıyla somatoform bozukluklar herhangi bir tıbbi karşılığı olmamasına rağmen bedensel belirtilerle veya kişinin sağlığı ile ilgili aşırı bir uğraş içerisinde olmasıdır. Bu bozukluklar, bedensel belirti bozukluğu (somatizasyon), hastalık kaygısı bozukluğu (hipokondriyazis), dönüştürme bozukluğu (konversiyon) ve yapay bozukluk gibi sınıflandırmaları içerir.
Somatoform bozukluklar, bireyde fiziksel belirtilerin bulunmasına karşın fiziksel nedenlerin olmadığı bir grup hastalık için kullanılan genel bir terimdir. Bu hastalık grubunda belirtilerin tıbbi bir temeli yoktur.
Soma kelimesi, akıl ya da ruhun aksine “bedene” gönderme yapar. Somatizasyon, üstesinden gelinemeyen gerginliğin veya nevrotik çatışmanın psikosomatik ya da psikofizyolojik belirtilere dönüştürülerek bedene yansımasıdır. Psikosomatik hastalıklar ise hastalığın başlangıcında, seyrinde ve alevlenmesinde etkili olan faktörlerin ruhsal etmenlerden kaynaklandığı bilinen bedensel hastalıklardır. “Psiko” ruh ve “soma” beden anlamına gelen iki Yunanca kelimenin birleştirilmesiyle oluşmuş psikosomatik deyimi, bedenle ruh arasındaki karşılıklı iletişim ve etkileşime işaret eden bir kavramdır.
Somatizasyon
Somatizasyon terimi güncel kullanımda tıbbi olarak açıklanamayan belirtiler anlamındadır. Somatizasyon, psikolojik ya da duygusal faktörlerin fiziksel semptomlar olarak ortaya çıktığı, tıbbi olarak teşhis edilemeyen bedensel şikayetlerin varlığı ile karakterize psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Bu şikayetler, tıbbi bir nedenle açıklanamaz ve genellikle kişinin yaşamını olumsuz etkiler.
Somatizasyon temelle psişik ya da psikososyal sorunların sembolleştirilerek beden üzerinden ifade edilmesidir. Yani aslında kişi yaşamış olduğu çeşitli kişisel, toplumsal veya ekonomik sorunları beden üzerinden ağrılarla yansıtır. Bu ağrılar temelde bilinçsizce ortaya çıkar ve benliğe yabancıdır.
Psikanalitik yaklaşıma göre psikosomatik hastalıklar ve somatizasyon, çatışmaların kişinin içinde düşünsel ve duygusal düzeyde yeterince işlenip çözülmediği durumlarda ortaya çıkar.
Somatizayson Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Somatizasyon bozukluğu, hızlı kalp çarpıntısı, baş dönmesi, göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi belirtilerle görülür. Somatizasyon aynı zamanda vücutta ağrı hissi ya da yanma hissi, baş ağrısı ve baş dönmesi, nörolojik problemler, çarpıntı, yorgunluk ve halsizlik, sindirim sistemi bozuklukları, cilt sorunları, cinsel belirtiler, nefes almada güçlük gibi belirtilerle de ortaya çıkabilir.
Somatizayson Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Somatizasyon bozukluğunun tanısı koyulabilmesi için kişinin ilk olarak uzman bir doktora başvurması gerekir. Öncelikle gerekli fiziksel muayeneler yapılmalı ve kişinin yaşadığı semptomlarının tıbbi bir temeli olmadığı kesinleştikten sonra psikolojik değerlendirme yapılır.
Somatizasyon bozukluğunun tedavisinde tedavi süreci, bireyin tercihleri, tıbbi geçmişi ve somatizasyon bozukluğunun derecesi gibi faktörler dikkate alınarak, kişiye özel bir yaklaşım benimsenir. Tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi, psikoterapi veya her ikisinin bir arada kullanılması bulunmaktadır.